Üniversitede mühendislik okudunuz ve/veya bir süredir de mühendislik alanında çalışıyorsunuz. Ama bu Kanada’da mühendislik unvanını kullanabileceğiniz ve bağımsız mühendis olarak çalışabileceğiniz anlamına ne yazık ki gelmiyor.
Kanada’da- Türkiye’nin aksine- mühendislik unvanı altında çalışabilmeniz için her eyalete özgü olan Eyalet Mühendislik Odası’na kaydolmanız gerekiyor. Eyalet Mühendislik Odalarına göre sizin mühendislik okumanız sizi mühendis yapmıyor. Eğer kayıtlı olmadan ortalıklarda ben mühendisim diye gezerseniz (LinkedIn’deki iş unvanınız da dahil) en başta 10 bin Kanada doları civarında para cezasına çarptırılabilirsiniz ve sonrasında hakkınızda yasal işlem başlatılabilinir.
Ayrıca bu lisanslama süreci çok da basit değil ve birçok adımdan oluşuyor. Bu arada eğer gereklilikleri yerine getirirseniz bir sonraki adıma geçiş yapabiliyorsunuz. Bu yazımda sizlere az biraz meşakkatli mühendislik lisanslama sürecini özetleyeceğim. Yazı içerisinde terimlerin İngilizcelerini de belirteceğim ki araştırırken sizlere de kolaylık olsun.
Adım 1 – Akademik değerlendirme/Academic Assessment
Eğer lisansınızı Kanada’daki herhangi bir mühendislik okulunda tamamladıysanız, bu adım sizin kolay geçecek demektir. Kanada’daki mühendislik okullarının büyük bir çoğunluğu Kanada Mühendislik Akreditasyon Kurumu Canadian Engineering Accreditation Board (CEAB) tarafından onaylı olduğu için mezun olduğunuz okulun Eyalet Mühendislik Odası’na resmi transkriptinizi yollaması yeterli oluyor.
Eğer lisansınızı Kanada dışındaki herhangi bir mühendislik okulunda tamamladıysanız, süreç sizin için kesinlikle uzuyor. Öncelikle okulunuzdan Kanada Eyalet Mühendislik Odası’na resmi transkriptinizi yollatmasını istemeniz gerekiyor. Kuruma iletmeniz gereken diğer dokümanlar ise diplomanızın onaylı İngilizce kopyası, İngilizce ders içerikleri özeti ve eğer tezli master veya doktora yaptıysanız araştırma konularınızın özetleri.
Dipnot – Bu adımı Kanada’ya taşınmadan önce de başlamanız mümkün.
Adım 2 – Teknik Sınav (Eğer gerek görülürse)/Technical Interview
Bu adım herkes için geçerli değil. Eğer Adım 1’de sağladığınız bilgiler yeterli bulunmazsa teknik konuları içeren çeşitli yazılı sınavlara girip istenilen puanları almanız gerekiyor.
Adım 3 – Genel Etik ve Kanada Hukuku Sınavı/National Professional Practice Exam (NPPE)
Bu adım belki de Kanada dışından olan kişiler için en zor ama Kanada’da iş yapmak için faydalı olabilecek bir adım. Yaklaşık 3 saatlik olan yazılı online sınava girmeniz gerekiyor. Bu sınav tamamen etik ve Kanada iş hukuku üzerine. Özellikle hukuk konusunda herhangi bir geçmişi olmayan kişilerin hazırlanmalarını gerektiren bir sınav. Yılın belli dönemlerinde bu sınava girebiliyorsunuz ve belli bir deneme hakkınız var.
Adım 4 – İş Deneyimi Raporlaması/Work Experience Record
Gelelim zurnanın zırt dediği yere. Eyalet Mühendislik Odalarına göre mühendisliğin en önemli noktalarından biri de onu uyguluyor olmanız – mantıklı. Bu sebepten en az 4 yıl başka bir mühendis gözetiminde mühendislik işi yaparak çalışmanız bekleniyor. Bu 4 senenin sonunda detaylı bir iş deneyimi raporu teslim ediyorsunuz. Bu raporlarda kullandığınız mühendislik teorilerini ve tekniklerini bunları nasıl hayata geçirdiğinizi detaylı şekilde yazmanız gerekiyor. Burada Eyalet Mühendislik Odalarının sağladığı formatı takip etmek çok önemli. Ayrıca işinizi gözeten kişileri de referans olarak vermeniz gerekiyor.
Adım 5 – İş Deneyimi Mülakatı (Eğer gerek görülürse)/ Work Experience Interview
Bu adım herkes için geçerli değil. Eğer Adım 4’de teslim ettiğiniz rapor yeterli bulunmazsa iş deneyiminizi ve teknik bilginizi test eden sözlü bir panel mülakatına giriyorsunuz.
Tabi bütün bunların dışında ayrıca herhangi bir suça karışmamış ve etik değerleri olan biri olmanız bekleniyor (be of good character).
Eğer bu süreci başarıyla tamamladıysanız, tebrikler artık resmi olarak mühendissiniz! LinkedIn’de Engineer diye kalın harflerle yazabilirsiniz ☺
Detay bilgiler için eyalet mühendislik odalarının internet sitesine bakabilirsiniz. Her eyaletin sürecinde ufak tefek farklılıklar mevcut – özellikle kayıt olma ve sınav fiyatları. Mesela Alberta ve Ontario için:
Alberta – https://www.apega.ca/
Ontario – https://peo.on.ca/
Süreçle ilgili herhangi bir sorunuz için benden de destek alabilirsiniz.
Hepinize kolay gelsin!
