Vergi beyanı özellikle Kanada’ya yeni gelenlerin kafasında fazlasıyla soru işareti yaratan bir konu. Bu yazıda Kanada’da Vergi İadesi zamanında en çok merak edilenleri “Aydın Accounting” cevapladı. Yazının devamına ve daha fazla sorunun cevabına ilerleyen haftalarda ulaşabilirsiniz.*
1-Kanada vergi sistemini genel olarak anlatabilir misiniz? Eyaletler arası fark var mıdır?
Kanada’da vergilendirme sistemi federal ve eyalet olarak değişiklik gösterir. Bu, şirketler için de aynıdır. Gelirinizden ve yaptığınız harcamalardan hem Federal Hükümet hem de eyalet vergi keser. Ancak gelir – gider oranınıza göre yıl sonunda devlet size iade yapabilir.
Vergi beyannamesi olarak bilinen evrakları doldurarak gelirinizi yıllık olarak CRA’ya (Canada Revenue Agency – Kanada Vergi Dairesi) bildirmelisiniz. Bu beyannamede tüm gelir kaynaklarınızı listelemeli ve herhangi bir geri ödeme veya krediye uygunluğunuzu da belirtmelisiniz.
Kanada’da bu sistem güvene dayalıdır diyebiliriz. CRA gelirinizin bir kısmını bilse de, çoğunlukla vatandaşların toplam gelirlerini doğru bir şekilde bildirmelerine güvenir, vatandaşların tüm gelirlerini beyan ettiklerini varsayar. Yine de devlet, bazen rastgele bir şekilde denetleme yapabilir. Maliye Bakanlığı kişisel gelir vergisi belgelerinizi beyan ettikten sonra 6 yıl icinde denetim yapma hakkına sahiptir. Beyannamede hile yapmak suçtur. Sonucunda ceza ve faizden çok daha büyük sorunlarla karşılaşabilirsiniz.
2022 yılı için Federal Devletin ve Ontario eyaletinin resmi vergi kesintilerini aşağıda görebilirsiniz.
2022 Federal Devlet Vergi Kesintileri
- İlk $50,197 dolarlık vergiye tabi kısım için %15, plus
- Sonrasındaki $50,195 dolarlık vergiye tabi kısım için %20.5 ($50,197 ila $100,392 dolar arasında vergiye tabi kısım için), plus
- Devamındaki $55,233 dolarlık vergiye tabi kısım için %26 ($100,392 ila $155,625 dolar arasında vergiye tabi kısım için), plus
- Sonrasında $66,083 dolarlık vergiye tabi kısım için %29 ($155,625 ila $221,708 dolar arasında vergiye tabi kısım için), plus
- $221,708 dolar üzeri vergiye tabi kısım için %33
2022 Ontario Eyaleti Vergi Kesintileri
- İlk $46,226 dolarlık vergiye tabi kısım için %5.05, plus
- Sonrasındaki $92,454 dolar için %9.15 plus
- Devamındaki $150,000 dolar için %11.16
- Sonrasında $220,000 dolar için %12.16
- $220,000 dolar üzeri için %13.16
2- Kanada’da kimler, hangi koşullarda vergiye tabidir? Eşler ayrı ayrı mı yoksa birlikte mi beyanda bulunur ?
Kısaca söylemek gerekirse Kanada geliri olan herkesin beyanda bulunmasını ister. Bu kısımdan pek bir kaçış yok. Medeni durumunuzu vergi beyannamesinde bulunup bulunmayacağına karar veremezsiniz. Evlendikten sonra eşinizi de dahil etmelisiniz. CRA, dosyaladığınız bilgilere, hatta başvurduğunuz kredilere ve kesintilere , ayrıca sizinle ilgili gönderilen diğer bilgilere dayanarak gerçek medeni durumunuzu bilir bu sebepten dolayı evliliğinizi ve ya common-law (resmi nikah olmadan birlikte yaşayan bireyler) partnerinizi kesinlikle vergi beyanında belirtmenizi ister. Medeni durumunuzun vergi iadesi üzerinde önemli bir etkisi vardır. Hatta Kanada Çocuk Yardımı gibi yardımları hesaplamak için aile gelirleri baz alınır.
3-Kanada’da vergi beyanı hangi tarihler arasında yapılır?
Vergi ödemesi için son tarih kafanızı karıştırmasın. Bunu üç başlıkta inceleyebiliriz.
- Çalışan bireyler, 30 nisana kadar tüm gelirlerini iş yerlerinden aldıkları vergi beyan dosyaları ile (Genelde bu T4 ve ya T4A belgesidir.) beyan etmek zorundadır.
- Serbest meslek sahipleri de 30 nisana kadar borçlu oldukları yani yıl içerisinde yaptıkları servis veya satıştan topladıkları gelirin vergisini ödemek zorundadır. Devlet tarafından verilen son beyan tarihi 15 hazirandır.
Eğer siz veya partneriniz serbest meslek sahibi ise, son beyan tarihiniz 15 hazirandır. Fakat ödeme için en son tarih yine 30 nisandır.
- Büyük şirketler, yıl sonundan iki ay sonra borçlanılan vergileri ödemek zorundadır, küçük Kanadalı işletmeler ise yıl sonundan sonra üç aya kadar ödemek zorundadır.
CRA, beyanınızı geç yaptığınız takdirde, eğer vergi borcunuz var ise ek bir ödeme (ceza ödemesi) yapmanızı isteyebilir. Ceza ödemesi genelde borcunuzun %5’idir. Geciken her ay için de ek %1 ödersiniz (maksimum 12 ay olacak şekilde).
4- Kişisel vergi beyanı yapmadan önce mutlaka bilinmesi gerekenleri maddeler halinde sıralamamız mümkün müdür?
Genel Bilgiler
- SIN numaranız
- Doğum Tarihiniz
- Gelir Belgeleriniz (T4, T4A, T3, T5 ve gibi)
- Diğer gelir belgeleri (kira geliri, bahşişler, evinizi sattıysanız kazanç degeri)
- Gider belgeleriniz (T2200 – işçi giderleri formu)
- Okula ödediğiniz ücret (T2202)
- Bağış dekontu
- Sağlık giderleri
- Taşınma giderleri
- Çocuk bakım için harcanan ücretler (childcare)
- Kira icin ödediğiniz ücret
5- Part-Time çalışan öğrenciler vergi beyanı yapmak zorunda mıdır?
Evet , yarı zamanlı çalışan bireyler de vergi beyanı yapmak zorundadır. Kanada Devleti geliri olan herkesin vergi beyanı yapmasını ister . Ancak bu durum sizi korkutmasın. Bazen beyanınız sonucunda geliriniz düşük ise devlet çalıştığınız süreden kestiği paranın bir kısmını geri verir. Bu durum yaşam masraflarınıza ve başka geliriniz olup olmamasına göre değişebilir. Öğrencilerin beyanda bulunmasındaki en büyük avantajlardan biri ise devletin düşük gelirli kişilere yaptığı HST’dir (KDV). Eğer Ontario eyaletindeyseniz ekstradan para yardımıdır.
Aydın Accounting “Dürüstlük, Sonuç ve Büyüme” mottosu ile uzun yıllardır Kanada’da mali müşavirlik ve muhasebe yönetimi yapıyor. Kanada’da vergi iadesi işlemlerinizi profesyonel bir ekip ile yapmak isterseniz iletişime geçebilirsiniz .
E-mail: Fatih Aydın: [email protected]
Telefon: 613-716-7881
*İşbirliği